Chùa Bà Thiên Hậu – Điểm Nhấn Kiến Trúc Người Hoa Tại Sài Gòn
Chùa Bà Thiên Hậu tọa lạc giữa những nhịp sống sôi động của Sài Gòn vẫn có những nơi bình yên để người dân tìm về sau những bon chen, tấp nập của cuộc sống mưu sinh. Sài Gòn luôn được người ta biết đến như là một thành phố đông đúc, nhộn nhịp và sống về đêm. Nhưng không phải lúc nào Sài Gòn cũng đông đúc, nhộn nhịp như vậy. Chùa bà Thiên Hậu là điểm đến tâm linh thân quen của người Sài Gòn mỗi khi cảm thấy trống vắng. Ngôi chùa không chỉ thu hút người dân trong khu vực, du khách trong nước mà còn cả những du khách quốc đến để khám phá chốn thanh tịnh bình yên này.
Nếu quý khách muốn tìm một ngôi chùa có kiến trúc đặc trưng Trung Hoa với phong cách kiến trúc Á Đông thuần khiết thì chắc chắn đây sẽ là lựa chọn hàng đầu. Khi đến tham quan Chùa Bà Thiên Hậu chắc chắn du khách sẽ có những cảm nhận thú vị và vô cùng tuyệt vời.
Chùa bà Thiên Hậu nằm tại số 710 Nguyễn Trãi, quận 5, TP. HCM. Nơi đây được xem như là ngôi nhà tâm linh có tầm ảnh hưởng rất lớn đến đời sống văn hóa người Hoa đang sinh sống trên địa bàn thành phố. Đây được coi là ngôi chùa cổ nhất của người Hoa ở Sài gòn và là một trong những ngôi chùa cổ nhất của người Hoa ở Việt Nam.
Chùa đã được xây dựng vào năm 1760 và đã được chính phủ công nhận là Di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia vào năm 1993. Sau hơn 260 năm tồn tại, chùa bà Thiên Hậu vẫn giữ được nét kiến trúc độc đáo dù trải qua nhiều lần trùng tu, sửa chữa.
2. Bà Thiên Hậu là ai?
Hàng trăm năm qua, từ khi những người Hoa bắt đầu vượt biển di dân từ quê hương mình đến nước ta để lập nghiệp, tạo dựng một cuộc sống mới thì họ cũng đã mang theo những nét đặc trưng của nền văn hóa Trung Hoa. Điều này góp phần làm phong phú hơn cho nền văn hóa Việt Nam. Trong đó, các tín ngưỡng thờ phụng thần linh, nhuốm màu huyền sử nhưng lại là một nét đặc trưng đặc sắc hơn cả.
Vào thế kỷ thứ XVII, chùa bà Thiên Hậu được khởi công xây dựng và là nơi để thờ Thiên Hậu Thánh Mẫu. Bà Thiên Hậu là ai? Tại sao người dân Trung Quốc lại thờ cúng và sùng bái bà ấy? Đây là một trong những câu hỏi mà không phải người nào cũng biết câu trả lời. Bởi đây là một nhân vật có thật vào thời nhà Tống trên đất nước Trung Hoa.
Theo học giả Vương Hồng Sển thì Bà Thiên Hậu là một người phụ nữ có tên thật là Lâm Mặc Nương, sinh ngày 23/3/1044, tại đảo Mi Châu, Phúc Kiến. Bà ở trong bụng mẹ đến 14 tháng thì bà mới ra đời. Điều này được xem là một chuyện vô cùng kỳ lạ đối với người dân trên đảo. Càng lạ lùng hơn là sau khi bà ra đời ít lâu, những năm tháng tuổi còn nhỏ, Lâm Mặc Nương liền bộc lộ khả năng thiên bẩm không ai có được của mình ở lĩnh vực thiên văn khi thường xuyên nhìn sao trời đoán thời tiết, giúp đỡ dân chúng ngư phủ trong vùng.
Trong một lần, khi đang cùng cha và hai anh đi xe trên thuyền để đi bán muối ở tỉnh Giang Tây, nửa đêm đó thuyền của gia đình Lâm Mặc Nương gặp nạn, cha bà và hai anh bị sóng biển đẩy trôi. thế nhưng trong lúc ngủ, nhận thấy nguy hiểm bà liền xuất thần để cứu cha và các anh của mình khỏi cơn hoạn nạn. Không may mắn là bà chỉ cứu được hai anh, còn cha thì bị sóng biển cuốn đi mất dạng. Kể từ khi đó, chuyện lạ về khả năng màu nhiệm này của Lâm Mặc Nương đã loan đi xa bà được người dân tôm thành vị nữ thần được nhiều ngư dân tôn sùng. Họ thường xuyên nhớ đến bà khi đi biển và khấn vái bà trong những lúc tàu thuyền gặp nguy nan.
3. Thời gian thích hợp để đi tham quan là khi nào?
Để trở thành một phần của bầu không khí vui tươi của lễ hội tại chùa bà Thiên Hậu thì bạn nên đến đây vào ngày 22 đến 24/3 âm lịch. Tuy nhiên nếu du khách muốn tìm một chốn an yên và thành tâm thắm hương chiêm bái trong sự tĩnh lặng an yên của chốn cửa phật thì nên đến vào khoảng thời gian còn lại. Tuy vẫn luôn có người đến đây để thắp hương cầu nguyện nhưng vẫn vắng vẻ hơn ngày lễ rất nhiều. Đây chắc chắn sẽ là một kỷ niệm không thể nào quên khi đến thăm Chùa Bà Thiên Hậu.
4. Nét kiến trúc độc đáo của ngôi chùa
Từ cuối thế kỷ XVII, khi rời Trung Quốc sang đất Việt để an cư lập nghiệp ở Đề Ngạn (sau này gọi là Chợ Lớn), người Hoa đã biến khu vực này thành nơi tập trung sinh sống của họ cho đến ngày nay. Vì vậy, những kiến trúc đặc trưng của người Hoa đã góp phần tạo nên bản sắc văn hóa cho vùng đất Sài Gòn Gia Định xưa. Trong những ngôi chùa lớn và nổi tiếng ở Chợ Lớn, Sài Gòn lúc đó không thể không kể đến Chùa Bà Thiên Hậu.
Năm 1960, Chùa Bà Thiên Hậu được người dân Chợ Lớn quyên góp tiền xây dựng nhằm tỏ lòng biết ơn đối với bà Thiên Hậu Thánh Mẫu đã phù hộ cho họ. Bà đã có công trong việc bảo vệ sự bình yên, trấn an tâm hồn và an toàn cho họ khi đến vùng đất mới.
Chùa được xây dựng theo lối kiến trúc chùa chiền đặc trưng của người Trung Hoa, mang đậm phong cách Á Đông với lối kiến trúc tam quan, cách điệu với cửa vào ở chính giữa và hai hành lang hai bên.
Du khách dễ dàng nhận ra dáng vẻ trầm tĩnh của ngôi chùa khi vừa đặt chân đến phía cổng. Tất cả các thứ dường như đã được thời gian ươm màu để không gian thêm phần cô tịch, bước chân người đi qua cánh cổng nhỏ sẽ lạc vào chốn huyền bí vừa thân thuộc lại có phần bí ẩn khác với khung cảnh bên ngoài.
Chùa Bà Thiên Hậu mang đậm kiến trúc của đất nước Trung Quốc, bao gồm các hạng mục tiêu biểu của ba tòa: Tiền Điện, trung Điện và hậu Điện.
- Tiền điện luôn được đặt bàn thờ Phúc Đức Chánh thần và Môn Quan Vương Tả. Có các bia đá ghi truyền thuyết, câu chuyện về Thiên Hậu Thánh Mẫu và các bức tranh lớn vẽ cảnh bà đang hiển linh trên sóng nước.
- Trung điện của ngôi chùa có đặt bộ lư “Phát lan” đúc vào năm 1886 ở thời vua Quang Tự, hai bên là chiếc kiệu cổ và chiếc thuyền rồng cổ được sơn son thếp vàng đẹp mắt.
- Tại khu vực hậu điện, hậu điện gồm có 3 gian, gian giữa thờ Thiên Hậu Thánh Mẫu, Kim Hoa Nương Nương và Long Mẫu Nương Nương. Hai gian phụ có thờ Quan Thánh, Địa Tạng và Thần Tài.
Suốt chiều dọc của ngôi chùa là phần kiến trúc chính, cũng là nơi dành cho các hoạt động tín ngưỡng của người dân. Ở giữa là khoảng trống như giếng trời để lấy ánh sáng và khí trời vừa để cho hương nhang theo đó mà bay lên cao, tránh khói mù khó chịu cho bên dưới. Hai bên là lối đi được phân cách rõ ràng, giúp cho người đến thăm chùa dễ dàng di chuyển hơn, nhất là vào các dịp lễ hội hay ngày rằm.
Đặc biệt, phần mái nhà của Chùa Bà Thiên Hậu được đô điểm bằng rất nhiều bức tượng có kích thước lớn nhỏ và hình thù khác nhau. Tuy vậy, tất cả đều vô cùng hài hòa, không thể rời mắt. Ngắm kỹ từng đường nét, người đến viếng chùa sẽ hiểu được sự tinh tế, kỳ công của người tạo nên nó đã dùng hết tâm huyết của mình thế nào.
Đi đến điện chính giữa của chùa được các nghệ nhân trang trí các hình bởi các hình hoa lá, chim thú và hoành phi, câu đối. Với hai gam màu sắc chủ đạo là màu đỏ và vàng tạo sự sang trọng, ấm áp cho ngôi chùa. Chùa còn có các nghệ nhân bức tranh đắp nổi hình các con vật “tứ linh” là long ly quy phượng. Trên nóc chùa và mái hiên, vách tường có gắn các tượng, phù điêu bằng gốm nung dựa theo các điển tích của Trung Hoa.
Ngoài ra, chùa bà Thiên Hậu cũng bao gồm các đỉnh trầm, lư trầm, lư hương bằng đá sa thạch… Do người Hoa hoàn thành từ xưa nên vô cùng quý hiếm và mang đậm giá trị về mặt tinh thần. Khu vực giữa các tòa nhà là giếng trời – một dạng kiến trúc đặc trưng của các ngôi chùa Trung Quốc thời xưa, tạo không gian thoáng đãng với nguồn ánh sáng tự nhiên. Đi tới đây, du khách sẽ cảm nhận được sự trong lành, mát mẻ của bầu không khí và sự bình yên trong tâm hồn.
Một trong những điểm nhấn tạo nên nét riêng ở chùa bà Thiên Hậu không lẫn với bất kỳ ngôi chùa nào khác đó chính là toàn bộ vật liệu xây dựng chùa đều được nhập từ Trung Quốc. Từ những bức phù điêu lớn đến phần tượng nhỏ, từ cây gỗ quý đến bát lư hương tròn đầy. Kết hợp với đó là lối kiến trúc độc đáo của người Trung Hoa.Tất cả những điều này chứng tỏ được chùa bà Thiên Hậu hết sức quan trọng đối với người Hoa ở Sài Gòn nói riêng và trên cả nước nói chung.
Với kiến trúc chùa khá độc đáo với những bó nhang cuộn tròn xoắn ốc được treo lơ lửng và bảng sớ màu hồng bắt mắt là điểm đến thu hút rất nhiều bạn trẻ đến đây du xuân.
5. Các lễ hội diễn ra tại chùa bà Thiên Hậu Sài Gòn
Chùa Bà Thiên Hậu ngày nay trở thành một trong những điểm du lịch tâm linh, văn hóa được nhiều du khách đến cúng lễ khá đông. Theo kinh nghiệm từ người dân địa phương về việc du lịch Sài Gòn, thời điểm đông hơn là vào các ngày mùng một và rằm hàng tháng, các ngày lễ Tết trong năm của người Hoa như Tết Nguyên đán, Tết Nguyên tiêu, Tết Đoan ngọ v.v… Đặc biệt, ngày 28 Tết, chùa tiến hành lễ cúng Bà và Lễ khai ấn với nhiều hoạt động lớn. Với ý nghĩa cầu mong Bà phù hộ cho “Hộ quốc an dân” và “Hợp cảnh bình an”. Riêng ngày vía Bà 23 tháng 3 âm lịch hằng năm được xem là ngày hội chính trong dịp Lễ hội chùa bà Thiên Hậu.
Vào những ngày này, không chỉ có người Hoa mà ngay cả những người Việt Nam từ khắp nơi và du khách nước ngoài cũng bị lôi cuốn bởi sức hút của chùa bà Thiên Hậu. Có người đến cầu duyên, cầu tài, cầu lộc, cũng có người đơn giản là cầu bình an, cho một đời được an nhiên cùng gia đình hoặc chỉ đơn giản là muốn tham quan một kiến trúc độc đáo.
Các địa điểm khác nên đi tại Sài Gòn:
https://sacotravel.com/cam-nang-du-lich/di-dau-an-gi/cac-diem-check-in-la-ma-quen-o-sai-gon.html
Hàng ngày, những lư hương lúc nào cũng đầy khói nhang, nghi ngút từ người đến thăm viếng chùa. Ấy thế nên những người làm công quả cũng tất bật chẳng kém để lấy bớt phần nhang đã cháy nhiều, nhường chỗ cho người sau đến viếng có thể cúng bái. Cứ vào tháng 3 âm lịch hằng năm, chùa Bà Thiên Hậu tổ chức long trọng lễ vía Bà Thiên Hậu với các nghi lễ truyền thống đặc sắc như: lễ tắm Bà; múa lân, sư, rồng; biểu diễn nhạc dân tộc…
Hãy thử một lần đặt chân đến Chùa Bà Thiên Hậu để cảm nhận được không khí tín ngưỡng thiêng liêng của Trung Hoa ngay giữa lòng Sài Gòn.
Để biết thêm chi tiết về thông tin du lịch, dịch vụ cho thuê xe du lịch, xe Limousine, xe tự lái, xe đưa đón sân bay…và các chính sách ưu đãi tại Saco, quý khách xin vui lòng liên hệ:
Hotline: 0913727272
Email: chothuexesaco@gmail.com hoặc đặt xe trực tiếp trên ứng dụng SACO TRAVEL để nhận được các ưu đãi khủng từ Saco:
Quý khách có thể đặt xe VIP đi Tây Ninh tại đây: Đặt vé xe
Nhấn vào đây để tải bằng Google Play
Nhấn vào đây để tải bằng App Store
Mã QR tải ứng dụng SACO TRAVEL