Viếng thăm Tháp Bánh Ít: Chạm tay vào di sản

Tháp Bánh Ít là một cụm tháp lâu đời của người Chăm Pa cổ, mang trong mình những giá trị cổ xưa, đậm nét trong lối kiến trúc. Trải qua dòng chảy của thời gian, Tháp Bánh Ít đang dần khẳng định những giá trị văn hóa của mình và nhanh chóng trở thành một trong số các điểm du lịch Quy Nhơn hấp dẫn. Cùng Saco Travel tìm hiểu nhé !

Tháp Bánh Ít ở đâu?

Tháp Bánh Ít còn có tên gọi khác là tháp Bạc, trong tiếng J’rai là Yang Mtian. Tọa lạc trên một con đồi thấp thuộc thôn Đại Lễ, xã Phước Hiệp, huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định.

Tháp Bánh Ít nằm cách trung tâm thành phố Quy Nhơn khoảng 20km, không quá khó khăn cho du khách khi muốn di chuyển đến đây tham quan, thăm viếng.

Để có thể lên đến khu vực tọa lạc của Tháp Bánh Ít, du khách có thể đi theo hướng Đông lên Tháp Cổng. Sau đó đi trên con đường được xây bậc tam cấp theo hướng Đông Bắc để lên đến khu vực tháp Chính.

Du khách cần lưu ý thời gian hoạt động. Thời gian mở cửa để đón tiếp du khách là từ 7:00 sáng đến 6:00 chiều.

Tháp Bánh Ít tuy không phải là công trình đồ sộ hay độc đáo nhất mà người Chăm Pa để lại tại Việt Nam nói chung và Quy Nhơn nói riêng. Nhưng nếu du khách một lần được ghé thăm quần thể di tích này chắc chắn sẽ phải ngỡ ngàng và ngơ ngác trước những vẻ đẹp độc đáo của các công trình nơi đây.

Mỗi tháp sở hữu cho mình những nét văn hóa nghệ thuật kiến trúc rất riêng biệt. Chính vì thế, đến với Tháp bánh ít du khách sẽ được tham quan hết bất ngờ này đến bất ngờ khác.

Mang lối kiến trúc đậm chất văn hóa Chăm Pa cổ, Tháp Bánh Ít ngày càng được lòng nhiều du khách và là niềm tự hào của người dân Bình Định.

Nét đẹp kiến trúc Tháp Bánh Ít

Theo dòng lịch sử, Tháp Bánh Ít được đánh giá có niên đại vào khoảng cuối thế kỉ XI – đầu thế kỉ XII. Mang trong mình dáng dấp được chuyển tiếp giữa hai phong cách Mỹ Sơn A1 và phong cách Bình Định. Từ đó, tạo nên sự kết hợp hài hòa của vẻ đẹp mang hai khuynh hướng trang nhã, nhịp nhàng nhưng lại khỏe khoắn, hoành tráng, đó cũng chính là hai khuynh hướng thường được thấy trong nghệ thuật kiến trúc của người Chăm.

Nhìn từ xa Tháp Bánh Ít với dáng vẻ uy nghi, đồ sộ nhưng khi đến gần mới thấy được những đường nét điêu khắc tinh tế, thanh tú, mềm mại và uốn lượng với những hoa văn hoa, lá, cảnh ca múa, sinh hoạt của con người, … Tại đây, cũng phát hiện ra rất nhiều bức phù điêu được chạm trổ trên những vòm cổng như mặt Kala, khỉ thần Hanuman, Gajasimha,… những biểu tượng thờ cúng, tôn giáo của người Chăm.

Tháp Bánh Ít là một công trình to lớn và vững trãi được xây dựng từ rất nhiều loại nguyên vật liệu khác nhau. Phải kể đến như đá sa thạch, đá hoa cương, gạch được điêu khắc và một số nguyên vật liệu không xác định khác. Việc người Chăm làm sao để có thể xây dựng nên một công trình kiên cố như vậy đồng thời những nguyên vật liệu để xây dựng nên tòa tháp vẫn là câu đố khó cho các nhà nghiên cứu khảo cổ học ngày nay. Cũng chính vì nét bí ẩn đó, Tháp Bánh Ít nhận được sự quan tâm và tìm hiểu của nhiều du khách đặc biệt là du khách đến du lịch Quy Nhơn.

Khi đến tham quan Tháp Bánh Ít, khách du lịch Quy Nhơn sẽ cảm nhận một cách rõ nét và thực tế về lối kiến trúc của người Chăm Pa cổ đại. Với những bức tượng đá uy nghiêm, trầm tư, những bức phù điêu thanh thoát với nhiều hình tượng thần linh, những nét chạm trổ trên đá uốn lượn đầy sinh động. Du khách như được hòa mình vào không khí, văn hóa Chăm thời cổ đại.

Tháp Bánh Ít – Quần thể kiến trúc văn hóa Chăm

Quần thể Tháp Bánh Ít được đánh giá là cụm tháp cổ Chăm Pa có quy mô lớn nhất với bốn công trình tháp cổ bao gồm: Tháp Chính, Tháp Hỏa, Tháp Bia, Tháp Cổng.

Tháp Chính

• Đền thờ chính (Kalan) nằm ngay đỉnh đồi, là tòa kiến trúc lớn nhất trong quần thể với chiều cao 29,6m, có đường bình đồ hình vuông cạnh 12m, với bốn cửa trong đó một cửa chính nằm ở hướng Đông và ba cửa còn lại là cửa giả nằm ở ba hướng còn lại. Hầu hết các tháp của người Chăm đều xây dựng với hướng chính diện là hướng Đông. Bên trong tháp Chính có đặt một bức tượng nữ thần Shiva tọa trên đài sen, bức tượng là bản phục chế lại từ bản gốc (bản gốc đang ở trong Bảo tàng Guimet, Pháp). Mặc dù chỉ là bản phục chế nhưng bức tượng vẫn bộc lộ được những đường nét của nữ thần Shiva theo nguyên bản, vẫn trang nghiêm và đầy giá trị văn hóa, tín ngưỡng tôn giáo. Ngoài ra, nơi đây còn lưu giữ rất nhiều hiện vật có giá trị văn hóa khác.

Tháp Hỏa (Kosagrha)

• Tháp Mái hay tháp Yên Ngựa là ngôi tháp nằm ở hướng Nam so với tháp Chính. Tháp Hỏa với chiều cao 10m, dài 12m và rộng 5m, tường có độ dày lên đến 1,4m với phần mái vòm cong úp xuống như một cái yên ngựa. Nếu tháp Chính gây ấn tượng với du khách bởi độ cao, to, đồ sộ thì tháp Hỏa lại gây ấn tượng với du khách bởi lối kiến trúc của phần đế tháp. Đế tháp Hỏa được xây rộng ra và thu hẹp vào khi lên đến thân, tạo nên hình ảnh tòa tháp như “chiếc eo” của người thiếu nữ Chăm. Với lối kiến trúc mở rộng đế tháp như vậy tháp Hóa được xem là nhà kho, nơi người Chăm Pa xưa đặt các vật dụng phục vụ việc tế lễ.

Tháp Bia (Posah)

• Nằm ở hướng Đông so với tháp Hỏa là một ngôi tháp nhỏ và năm thấp hơn khu vực tháp Chính gần 10m. Phần mái của tháp Bia được xây dựng với ba tầng lợp chồng lên nhau và nhỏ dần về hướng đỉnh tháp, thân tháp với bốn cửa chính hướng về bốn hướng Đông, Tây, Nam, Bắc mới mong muốn nhận được một cách đầy đủ nhất tinh hoa của đất trời ban tặng.

Tháp Cổng (Gopura)

• Lối kiến trúc của người Chăm Pa, có hai cửa thông với nhau, một cửa hướng Đông và cửa còn lại hướng về tháp Chính. Tháp Cổng hướng về hướng Đông nơi đón ánh nắng mặt trời đầu tiên, đây cũng là ngôi tháp nằm ở vị trí xa hơn rất nhiều so với ba ngôi tháp kia. Tháp Cổng với chiều cao khoảng 13m, có đường bình đồ là hình vuông cạnh 7m. Với thiết kế đơn giản, vững chãi, không quá cầu kỳ, mái vòm trong tháp được làm nhọn phần đỉnh, phần mái thu hẹp dần về phía chóp.

Ngài ra nơi đây còn rất nhiều tàn tích, phế tích nằm ngổn ngang khác, các nhà nghiên cứu khoa học cho rằng số lượng kiến trúc tháp cổ tại đây có lẽ còn nhiều hơn nữa. Tất cả kết hợp tạo nên một trung tâm tôn giáo hoàn chỉnh với đa dạng các loại hình kiến trúc khác nhau.

Có thể thấy toàn thể kiến trúc tháp Bánh Ít đều mang phong cách nghệ thuật kiến trúc tiêu biểu và đặc trưng của thời kỳ văn hóa Chăm Pa cổ xưa. Lối kiến trúc Gopura, Posah, Kosagrha, Kalan đã làm bật lên nét đẹp về kiến trúc của Tháp Bánh Ít và đặc biệt là tín ngưỡng của người dân Chăm Pa xưa (tín ngưỡng thờ thần). Đồng thời cũng làm tôn nên giá trị lịch sử văn hóa của điểm tham quan du lịch Quy Nhơn.

Với những thông tin du lịch “Viếng thăm Tháp Bánh Ít: Chạm tay vào di sản”, Saco Travel mong rằng sẽ đem lại nguồn thông tin bổ ích cho du khách khi đến du lịch Quy Nhơn nói chung và đến tham quan Tháp Bánh Ít nói riêng.

Đặt ngay tour Quy Nhơn 3 ngày 2 đêm: https://sacotravel.com/tour-item/quy-nhon-ky-co-eo-gio-nghi-duong-dang-cap-5-flc